«بازاریابی دیجیتال» (Digital Marketing)، نوعی بازاریابی برای محصولات و خدمات متنوع به حساب می‌آید که در آن از فناوری‌های دیجیتال استفاده می‌شود. این نوع بازاریابی اغلب در فضای اینترنت صورت می‌گیرد. افرادی که در این حوزه فعالیت می‌کنند همیشه به دنبال روش‌هایی هستند که میزان بازدیدهای وبسایت خود و فروش محصولاتشان را افزایش دهند. روش‌های زیادی برای این کار وجود دارد. در این مقاله، شما را با مفهوم بازاریابی دیجیتال، اهمیت و انواع مختلف آن آشنا خواهیم کرد. در نهایت، می‌توانید با شناخت روش‌های مختلف این نوع بازاریابی و به کارگیری آنها، استراتژی بازاریابی کسب و کار را بهبود بخشید..
دیجیتال مارکتینگ چیست؟
دیجیتال مارکتینگ شامل تمام فعالیت‌های بازاریابی می‌شود که از طریق بستری به نام اینترنت صورت می‌پذیرد. مشاغل از کانال‌های دیجیتال مانند موتورهای جستجو، شبکه‌های اجتماعی، ایمیل و سایر وبسایتها برای ارتباط با مشتریان فعلی و احتمالی خود استفاده می‌کنند.
یک دیجیتال مارکتر ممکن است بگوید که دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی درونگرا مفاهیم یکسانی دارند، اما در اصل تفاوت‌های جزئی در این دو وجود دارد. دنیای دیجیتال مارکتینگ واقعاً گسترده است. از اصول اولیه بازاریابی دیجیتال که پایه فروش اینترنتی است شروع می‌شود تا لحظه‌ای که فروش میلیونی خود را رصد می‌کنید.
چرا دیجیتال مارکتینگ؟
هنوز هم از روش‌های بازاریابی سنتی استفاده می‌شود. هنوز تراکت پخش می‌کنند، بیلبورد میزنند، تبلیغ تلویزیونی می‌روند. اما اطراف را که نگاه کنید، کمتر کسی را می‌بینید که تراکت‌های پخش‌شده را بگیرد و بخواند و بعد تصمیم بگیرد زنگ بزند.
در ماشین به جز راننده که حواسش به رانندگیست، بقیه معمولاً سرشان در گوشی است. وقتی کسی به جاده نگاه نمی‌کند، چه کسی آن بیلبوردها را خواهد دید؟
کسی منکر بازاریابی سنتی نیست ولی الان نزدیک به 5 میلیارد نفر در سراسر جهان برای خرید، یادگیری، سرگرمی و حتی کار در اینترنت وقت می‌گذارنند. اگر می‌خواهید به این افراد دسترسی پیدا کنید و توجشان را جلب کنید، دیجیتال مارکتینگ برای شما مهم و ضروری است.
چند مزیت عمده دیجیتال مارکتینگ وجود دارد:
- روش‌ها و ابزارهای متنوعی دارد
- مقرون به صرفه‌تر از روش‌های سنتی بازاریابی است
- در دیجیتال مارکتینگ زمین بازیتان با برندهای بزرگ یکی است و این امکان را دارید که با بزرگ‌های صنعت خود رقابت کنید
- دیجیتال مارکتینگ قابل اندازه‌گیری و تحلیل است.
- می‌توانید مخاطبان را هدفمند و انتخاب کنید و هدفمند تبلیغات کنید.
- تغییر استراتژی بازاریابی دیجیتال آسان‌تر است.
- در دیجیتال مارکتینگ نرخ تبدیل و کیفیت سرنخ‌ها بیشتر است
- یک تعامل دو طرفه وجود دارد
انواع کانال های دیجیتال مارکتینگ کدامند؟
- بهینه سازی موتورهای جستجو (SEO)
- بازاریابی محتوا
- بازاریابی از طریق شبکه‌های اجتماعی
- پرداخت به ازای کلیک (PPC)
- افیلیت مارکتینگ
- تبلیغات نیتیو
- اتوماسیون بازاریابی و فروش
- ایمیل مارکتینگ
- بازاریابی آنلاین
- بازاریابی درونگرا
- محتوای حمایت شده یا دارای اسپانسر
بهینه سازی موتورهای جستجو (SEO)
فرض را بر این می‌گذاریم که سایت‌تان را ساخته‌اید و محتوای آن را هم بارگذاری کرده‌اید؛ حالا کاربران چگونه باید سایت شما را پیدا کنند و محتوای آن را بخوانند؟
اینجا سئو (SEO) وارد عمل می‌شود. سئو به معنی بهینه‌سازی سایت برای موتورهای جستجو است. وقتی سایت و محتوای آن برای موتورهای جستجو بهینه شده باشد، در جایگاه‌های نخست نتایج جستجوی کاربران (در صفحۀ SERP) قرار می‌گیرید؛ و بدیهی است که هر چقدر جایگاه شما در این فهرست بالاتر باشد، مخاطبان بیشتری جذب سایت‌تان خواهند شد. جذب مخاطب بیشتر، مساوی است با فروش بیشتر و سود بیشتر.
بخش بزرگی از کسانی که وارد وبسایت شما می‌شوند از طرف گوگل می‌آیند. اگر بخواهم یک عدد تقریبی بگویم، بیش از 50 درصد ورودی اکثر وبسایتها از گوگل است.
بازاریابی شبکه‌های اجتماعی (سوشال مدیا مارکتینگ)
لطفا به این سوال جواب بدهید: چند نفر می‌شناسید که از هیچکدام از شبکه‌های اجتماعی استفاده نکنند؟ در مورد خودم بیش از 90 درصد افرادی که میشناسم لااقل از یک شبکۀ اجتماعی مثل اینستاگرام یا تلگرام استفاده می‌کنند.
شما باید جایی حضور داشته باشید که مردم در آن جا هستند. پیج شما در شبکه‌های اجتماعی مثل مغازه‌ای است که برای اجارۀ آن هیچ هزینه‌ای پرداخت نمی‌کنید اما می‌توانید به تعدادی زیادی از مشتریان دسترسی داشته باشید.
به طور کلی فعالیت در شبکه‌های اجتماعی (از جمله اینستاگرام، لینکدین، توئیتر و فیسبوک) دایره مخاطبان شما را بزرگتر می‌کند و تاثیرات بلندمدتی در برندسازی و تبلیغات دارد. برای مثال بسیاری از برندهای کوچک و بزرگ با همکاری اینفلوئنسرهای اینستاگرام (افراد تاثیرگذار اینستاگرام) محصولاتشان را در ذهن مردم جا می‌اندازد و آنها به خرید تشویق می‌کنند.
پرداخت به ازای کلیک (PPC)
PPC روشی برای هدایت ترافیک به وبسایت به ازای مبلغی است که بابت هر بار کلیک روی تبلیغ شما پرداخت می‌شود. یکی از رایج‌ترین روش‌ها در این روش بازاریابی دیجیتال، گوگل ادز است که به شما این امکان را می‌دهد که در صفحات ابتدایی نتایج جستجو تبلیغ خود را قرار دهید و به این ترتیب هدایت به سمت وبسایت را به ازای هر کلیک و پرداخت هزینه افزایش دهید. کانال‌های دیگری که می‌توانید در PPC استفاده کنید عبارت‌اند از:
- تبلیغات پولی در فیسبوک: در این روش، کاربران می‌توانند ویدیو، پست تصویری یا نمایش اسلایدی، را منتشر کنند که فیسبوک آن را به فیدهای خبری افرادی قرار می‌دهد که محتوای آن و مخاطبان آن با محتوا و نوع مخاطبان شما همخوانی دارد و در یک راستا است.
- کمپین‌های تبلیغاتی توییتر: در این روش، برای قرار گرفتن محتوا در بالای فید توییت‌ها هزینه پرداخت می‌شود و محتوای شما به مخاطبان بیشتری نشان داده می‌شود و همچنین می‌توانید سراغ تبلیغاتی بروید که پروفایل شما به مخاطبان نشان داده شود. همه اینها به هدف خاصی که شما از اجرای کمپین دارید مربوط می‌شود. این هدف می‌تواند ترافیک وبسایت، افزایش دنبال کنندگان در توییتر، اینگیجمنت بیشتر با حساب کاربری و حتی افزایش میزان دانلود اپلیکیشن باشد.
- تبلیغات در لینکدین: در این روش، کاربران می‌توانند با توجه به صنعت و پیشینه خود، هزینه کنند تا مستقیماً به کاربران خاص در لینکدین پیام ارسال کنند.
افیلیت مارکتینگ
این نوعی تبلیغات مبتنی بر عملکرد است که در آن برای فروش محصولات یا خدمات شخص دیگری در وبسایت خود کمیسیون دریافت می‌کنید. کانال‌های بازاریابی وابسته به این روش شامل موارد زیر می‌شود:
- قرار دادن ویدیوی تبلیغاتی در یوتیوب و کسب درآمد از آن.
- اشتراک گذاری لینک افیلیت از حساب شبکه‌های اجتماعی و یا وبسایت خود.
تبلیغات نیتیو (Native)
تبلیغات نیتیو به تبلیغاتی اطلاق می‌شود که در درجه اول از طریق محتوا هدایت می‌شود و در کنار سایر مطالب غیر پرداختی در یک پلتفرم نمایش داده می‌شود. کسب و کارها در هر قسمت از وبسایت خود این تبلیغات را منتشر می‌کنند و معمولا پلتفرم‌هایی برای اینگونه تبلیغات وجود دارد.
اتوماسیون بازاریابی فروش
اتوماسیون بازاریابی به نرم افزاری گفته می‌شود که در خدمت خودکار سازی عملیات کلی بازاریابی شما است. بسیاری از بخش‌های بازاریابی می‌توانند کارهای تکراری را تا به امروز به صورت دستی انجام می‌دادند، خودکار کنند، مانند:
- ارسال ایمیل خبرنامه: اتوماسیون ایمیل تنها امکان ارسال اتوماسیون ایمیل خبرنامه را به شما نمی‌دهد. همچنین به شما این امکان را می‌دهد تا لیست مخاطبان خود را کوچک‌تر و بزرگتر کنید، بنابراین خبرنامه شما تنها برای افرادی خاص ارسال می‌شود.
- زمان بندی ارسال پست در شبکه‌های اجتماعی: اگر می‌خواهید کسب و کار خود را در شبکه‌های اجتماعی برجسته کنید، باید به صورت مداوم پست منتشر کنید. این موضوع باعث می‌شود که ارسال دستی پست در شبکه‌ها کمی سخت شود. ابزارهای برنامه ریزی شبکه‌های اجتماعی محتوای شما در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند، بنابراین می‌توانید زمان بیشتری را با تمرکز بر استراتژی محتوا صرف کنید.
- چرخه افزایش لید: افزایش لید و تبدیل آن به مشتری، می‌تواند یک روند طولانی باشد. شما می‌توانید با ارسال نامه‌های الکترونیکی خاص و محتوای خاص، هنگامی که هدف خاصی برای خود تعیین می‌کنید، این فرآیند را خودکار کنید.
- ردیابی و گزارش کمپین: کمپین‌های بازاریابی در هر شرکت ممکن است تعداد بالایی داشته باشند و شامل ایمیل مارکتینگ، بازاریابی محتوا، سئو صفحات وب، تماس‌های تلفنی و موارد دیگر باشند. اتوماسیون بازاریابی می‌تواند به شما کمک کند هر آنچه را که انجام می‌دهید، بر اساس کمپین مرتب کنید و سپس عملکرد آن کمپین را براساس پیشرفتی که همه این مؤلفه‌ها در طول زمان به دست می‌آورند، ردیابی کنید.
بازاریابی آنلاین
بازاریابی آنلاین عملی است که می‌توانید با استفاده از نشریات دیجیتال، وبلاگ‌ها و سایر وب‌سایت‌های مبتنی بر محتوا، انجام دهید. این روش تقریباً شبیه بازاریابی سنتی است، اما در فضای آنلاین صورت می‌پذیرد. کانال‌هایی که می‌توانید در بازاریابی آنلاین خود استفاده کنید عبارت‌اند از:
- ارتباط خبرنگاران از طریق شبکه‌های اجتماعی: به عنوان مثال گفتگو با خبرنگاران در توییتر یک روش عالی برای ایجاد ارتباط با مطبوعات است که این فرصت را برای شما فراهم می‌کند که ارتباط شرکت خود با رسانه‌ها را حفظ کنید.
- نظرات آنلاین درباره شرکت شما: وقتی فردی به صورت آنلاین درباره شرکت و کسب و کار شما نظر بدهد، چه این نظر خوب باشد و جه بد، حرفه‌ای نیست که به آن پاسخ ندهید. برعکس، پاسخگویی‌های شما باعث می‌شود که برند شما انسانی‌تر به نظر برسد و با پاسخ دادن اعتبار خود را حفظ و افزایش دهید.
- کامنت‌های دارای اینگیجمنت بالا بر روی وبسایت یا وبلاگ: همان کاری که شما در شبکه‌های اجتماعی برای پاسخ دادن به نظرات در پیش می‌گیرید، باید در مورد نظرات وبسایت و وبلاگ نیز انجام دهید و به این ترتیب میزان تعامل کاربر با وبسایت خود را افزایش دهید.
بازاریابی درونگرا
بازاریابی درونگرا به یک روش بازاریابی اشاره دارد که در آن شما در هر مرحله از سفر خریدار مشتری مشتاق را جذب می‌کنید و با او تعامل خواهید داشت. شما می‌توانید از هر روش بازاریابی دیجیتال ذکر شده در بالا، در طول یک استراتژی بازاریابی درونگرا استفاده کنید تا تجربه مشتری را به بهترین تجربه تبدیل کنید. در اینجا چند نمونه کلاسیک از بازاریابی درونگرا در مقابل بازاریابی سنتی آورده شده است:
- وبلاگ نویسی در مقابل تبلیغات پاپ آپ
- بازاریابی ویدیویی در مقابل تبلیغات تجاری
- ارسال ایمیل برای مخاطبان خاص به جای ارسال ایمیل اسپم
دیجیتال مارکتینگ چگونه اجرا می شود؟
۱. اهداف خود را مشخص کنید
هنگامی که برای اولین بار قرار است بازاریابی دیجیتال را آغاز کنید، بسیار مهم است که با تعریف اهداف، کار خود را شروع کنید، زیرا بسته به این اهداف، استراتژی شما تعریف می‌شود. به عنوان مثال، اگر هدف شما افزایش آگاهی از برند است، ممکن است بخواهید بیشتر روی جذب مخاطب از سمت شبکه‌های اجتماعی تمرکز کنید.
یا اگر هدف شما معرفی محصول جدید و یا فروش آن باشد، بهتر این است که شما بر روی سئو و بهینه سازی محتوا تمرکز کنید تا در وهله اول خریداران بالقوه را به وبسایت خود جذب کنید. علاوه بر این، اگر هدف شما فروش باشد، می‌توانید روی تبلیغات کلیکی و پولی تمرکز کنید و گوگل ادورز را در برنامه و استراتژی بازاریابی خود قرار دهید.
به هر حال، بعد از تعیین بزرگترین اهداف شرکت خود، ساده‌ترین کار تدوین استراتژی بازاریابی خواهد بود.
۲. مخاطبان هدف خود را مشخص کنید
یکی از بزرگترین مزایای بازاریابی دیجیتال فرصت هدف قرار دادن مخاطبان خاص است – با این حال، اگر ابتدا مخاطبان خود را شناسایی نکنید، نمی‌توانید از این مزیت استفاده کنید.
البته توجه به این نکته مهم است که، مخاطب هدف شما ممکن است بسته به کانال یا هدفی که برای یک محصول یا کمپین خاص در نظر گرفته‌اید، متفاوت باشد.
به عنوان مثال، شاید شما متوجه شده باشید که بیشتر مخاطبان اینستاگرام شما افراد جوان هستند و ویدیوهای خنده‌دار و بعضا کوتاه را ترجیح می‌دهند – اما مخاطبان لینکدین شما افراد حرفه‌ای و مسن‌تر هستند که به دنبال توصیه‌های شغلی و حرفه‌ای هستند. برای جلب نظر این مخاطبان مختلف، باید به دنبال این باشید که محتوای خود را تغییر دهید.
۳. برای هر کانال دیجیتالی خود بودجه تعیین کنید
مانند هر فعالیتی در کسب و کارها، باید برای دیجیتال مارکتینگ هم بودجه تعیین کنید و این بودجه به این بستگی دارد که از چه عناصری در بازاریابی دیجیتال خود استفاده می‌کنید.
اگر قصد شما این است که روی سئو، تولید محتوا و شبکه‌های اجتماعی تمرکز کنید، خبر خوب این است که شما اصلاً به بودجه زیادی احتیاج ندارید. با بازاریابی درونگرا، تمرکز اصلی بر ایجاد محتوای با کیفیت بالا خواهد بود که برای مخاطب هدف شما تولید می‌شود که این کار تنها به سرمایه گذاری روی زمان نیاز دارد.
با استفاده از بازاریابی برونگرا مانند تبلیغات آنلاین و ایمیل مارکتینگ، بدون شک به بودجه‌ای درست نیاز خواهید داشت. هزینه آن به این بستگی دارد که از چه بسترهایی برای تبلیغات خود استفاده کنید.
به عنوان مثال، با کمک تبلیغات کلیکی و گوگل ادورز می‌توانید سراغ کلمات کلیدی بروید که در صنعت شما بیشترین اثرگذاری را دارند. بسته به کلمه کلیدی، هزینه این تبلیغات می‌تواند مقرون به صرفه یا بسیار گران باشد، به همین دلیل بسیار خوب خواهد شد که از قبل هزینه و میزان بودجه خود را مشخص کنید.
۴. تعادل خوبی بین استراتژی‌های دیجیتال پولی و رایگان برقرار کنید
برای اینکه از بازاریابی دیجیتال بهترین نتیجه را بگیرید به این احتیاج دارید که هم روی تبلیغات پولی و هم روی تبلیغات رایگان به یک اندازه تمرکز داشته باشید و تعادل را بین این دو برقرار کنید.
به عنوان مثال، اگر وقت خود را صرف شناخت پرسونای مخاطب کنید می‌توانید به خوبی نیازهای مخاطبان خود را شناسایی کنید و روی ایجاد محتوای آنلاین با کیفیت برای جذب و تبدیل آنها تمرکز کنید، پس با وجود حداقل تبلیغات، در شش ماه اول احتمالاً نتایج خوبی با میزان خرج پایین به دست خواهید آورد.
با این حال، اگر تبلیغات پولی بخشی از استراتژی دیجیتال شما باشد، نتایج ممکن است حتی سریع‌تر خود را نشان دهند.
در نهایت، توصیه می‌شود که برای دستیابی به موفقیت پایدار و طولانی مدت، بر روی سئو، محتوا و شبکه‌های اجتماعی بیشتر تمرکز کنید تا نسبتا هزینه‌ی کمتری صرف کنید.
در صورت تردید، هر دو را امتحان کنید و با رسیدن به اینکه کدام کانال‌ها – پولی یا رایگان – بهترین عملکرد را برای برند شما دارند، روند بازاریابی خود را تکرار کنید.
۵. منابع دیجیتالی خود را برای موبایل بهینه کنید
یکی دیگر از مؤلفه‌های اصلی بازاریابی دیجیتال، بازاریابی موبایل است. در حقیقت، استفاده از تلفن‌های هوشمند به طور کلی زمان بسیار زیادی از روز مردم را به خود اختصاص می‌دهند در حالی که استفاده مردم از لپ‌تاپ و همچنین استفاده از شبکه‌های اجتماعی در نسخه وب بسیار کمتر است.
این بدان معنی است که بهینه سازی تبلیغات دیجیتال، صفحات وب، تصاویر شبکه‌های اجتماعی و سایر منابع دیجیتال برای دستگاه‌های تلفن همراه ضروری است. اگر شرکت و وبسایت شما دارای اپلیکیشن است که کاربران از طریق آن برای خرید اقدام می‌کنند، این اپلیکیشن نیز زیر چتر بازاریابی دیجیتال قرار می‌گیرد.
کسانی که از طریق دستگاه‌های تلفن همراه با شرکت شما به صورت آنلاین در ارتباط هستند، باید همان تجربه مثبتی را داشته باشند که افراد روی دسک‌تاپ دارند. اهداف شما در این زمینه می‌تواند شامل طراحی ریسپانسیو وبسایت بر روی نسخه موبایل و همچنین تجربه کاربری عالی بر روی موبایل باشد تا کار با آن راحت‌تر شود. همچنین می‌توانید در اهداف خود این موضوع را نیز قرار دهید که مسیر خرید مشتری و فرم‌های مورد نیاز را کاهش دهید. در مورد تصاویر شبکه‌های اجتماعی، بسیار مهم است که در طراحی آن مقیاس و اندازه تصاویر در موبایل را در نظر بگیرد و این موضوع را لحاظ کنید که نوشته در گوشی موبایل کوچک‌تر می‌شود.
۶. تحقیقات کلمات کلیدی را انجام دهید
بازاریابی دیجیتال به معنای دستیابی به مخاطبان هدفمند از طریق محتوای مشخص است – همه اینها بدون تحقیق کاربردی در مورد کلمات کلیدی اتفاق نمی‌افتد.
انجام تحقیق کلمات کلیدی برای بهینه سازی وبسایت و محتوای شما برای سئو و اطمینان از اینکه افراد می‌توانند از طریق موتورهای جستجو کسب و کار شما را پیدا کنند، بسیار مهم است. علاوه بر این، تحقیق و بررسی کلمات کلیدی در شبکه‌های اجتماعی نیز می‌تواند برای بازاریابی محصولات یا خدمات شما در کانال‌های مختلف اجتماعی نیز مفید باشد.
حتی اگر یک استراتژیست تمام وقت در مورد سئو سایت خود ندارید، باز هم می‌توانید تحقیقات مربوط به کلمات کلیدی را انجام دهید. سعی کنید لیستی از کلمات کلیدی با عملکرد بالا که مربوط به محصولات یا خدمات شما هستند، تهیه کنید و برای اینکه بیشتر به هدف خود برسید سراغ کلمات بلندتر بروید.
۷. پس از تجزیه و تحلیل استراتژی‌های موفق را تکرار کنید
سرانجام، برای تدوین یک استراتژی بازاریابی دیجیتال موثر برای طولانی مدت، بسیار مهم است که تیم شما یاد بگیرد چگونه بر اساس تجزیه و تحلیل این استراتژی را تدوین کند.
به عنوان مثال، شاید بعد از چند ماه، متوجه می‌شوید که مخاطبان شما دیگر به محتوای شما در اینستاگرام علاقه‌ای ندارند – اما آنها آنچه را در توییتر توییت می‌کنید دوست دارند. مطمئناً، این می‌تواند فرصتی برای شما باشد تا استراتژی خود در اینستاگرام را تغییر دهید، اما همچنین ممکن است نشانه این باشد که مخاطبان شما کانال دیگری را برای مشاهده محتوای برند شما انتخاب کردند.
حتی ممکن است یکی از صفحات قدیمی وبسایت شما دیگر ترافیک سابق را نداشته باشد. در این مورد شما باید محتوای خود در این صفحه را به روز کنید تا مخاطب بیشتر سراغ آن بیاید.
بازاریابی دیجیتال فرصت‌های فوق العاده انعطاف پذیری برای رشد مداوم در اختیار مشاغل قرار می‌دهد – اما این شما هستید که می‌توانید از آنها استفاده کنید.
آماده کار در تیم دیجیتال مارکتینگ هستید؟ از اینجا به بعد چه کار باید بکنید؟
اگر در حال حاضر بازاریابی دیجیتال انجام می‌دهید، مطمئنا به بسیاری از مخاطبان هدف خود دست یافتید. اما اگر تازه به دنبال دیجیتال مارکتینگ هستید، می‌توانید با استفاده از منابع مفید سراغ یادگیری ترفندها و بایدها و نبایدها آن بروید و به موفقیت شرکت‌ها کمک کنید.
